Tessie Hartjes

Tessie is een ambassadrice voor de toekomst van de wetenschap waar de TU/e voor staat: bevlogen, multidisciplinair, een hart voor duurzaamheid en een oog voor sociale aspecten. Op haar LinkedIn profiel prijkt de titel “VP Marketing @ Lightyear”. Ze omschrijft zichzelf als “Gefascineerd door de manieren waarop mensen en techniek interacteren, wat hun invloed is op onze perceptie, ons lichaam, onze geest, maar vooral ook op onze samenlevingen.” 

De nieuwsgierigheid die hierin naar voren komt, is de rode draad door haar carrière als student, maar ook in haar rol binnen Lightyear, dat begon als een project en inmiddels is uitgegroeid tot een zo goed als autonoom bedrijf. De Lightyear is een auto die slimme technologie combineert met een dak vol zonnepanelen. En dat in een prachtig design. Met name in de zomer kun je er dagenlang mee rijden zonder te hoeven laden. Een geweldig concept. Maar ook zo nieuw, dat het lastig in een hokje te stoppen is. Bijvoorbeeld voor beleidsmakers. Het is één van de praktische gevolgen van nieuwe ontwikkelingen waar we met Tessie over praten. 

Falen mag

Maar we beginnen bij het begin. Met de vraag hoe ze op de TU/e terecht kwam. “Ik kom uit Winterswijk. Ik was de enige in mijn omgeving die nadacht over studeren in Eindhoven. Het profiel van de TU/e sprak me aan. Ik wilde elektrotechniek gaan doen, dus op school gaf ik dat aan bij mijn profielkeuze. Het grappige is: op de middelbare school had ik nog nooit van het begrip “elektrotechniek” gehoord. Ik wilde toen VWO NG gaan doen. Kort nadat ik die profielkeuze had gemaakt, belde mijn mentor mijn moeder. Hij vond het niet zo’n goed idee, omdat ik beter was in talen dan in de exacte vakken. Ik zag mijn plannen al in het water vallen, maar de reactie van mijn moeder was goud: “Dus die talen heeft ze al onder de knie. Waar zit dan de uitdaging?”. Dat vertrouwen gaf mij een boost. “Dat gaf me het gevoel dat ik best eens mocht falen. Ik moet zeggen dat ik ook wel mijn twijfels had toen ik naar Eindhoven kwam. Maar ook daar kreeg ik datzelfde vertrouwen. 

Bluejay

Tijdens het project Bluejay was dat vertrouwen enorm belangrijk voor haar en haar mede-studenten. “Bluejay is nu een grotendeels autonome drone die hulpdiensten kan ondersteunen. Bijvoorbeeld in de zoektocht naar overlevenden. Toen wij er mee bezig waren, lag de focus nog meer in het ondersteunen van bijvoorbeeld ouderen. Bij de eerste demo die we gaven zaten er mensen van Philips en de toenmalige voorzitter van de TU/e, Jan Mengelers, in het publiek. Het was helaas geen succes. De drone crashte. We waren er ziek van. Jan Mengelers was snel weg naar een volgende afspraak, dus die hebben we niet meer gesproken. De mensen van Philips kwamen meteen naar ons toe en vertelden dat dit het “demonstratie-effect” is. Het was hen ook overkomen. Volgens hen horen mislukkingen bij innovaties. Maar wij dachten alleen maar “Dit is einde oefening.” Later spraken we Jan Mengelers en die zei “Kop op. Dit kan gebeuren. Jullie doen goed werk en daar gaan jullie gewoon mee door.” Die steun, dat gevoel dat je mag falen, is enorm belangrijk. En je hebt het echt nodig. Want projecten als deze worden al snel een emotionele achtbaan. 

Maatschappelijke focus

Tessie herkende al snel een van haar eigen kwaliteiten in haar medestudenten: een oog voor de medemens. “Heel veel mensen hier willen iets toevoegen aan de wereld. Want techniek is zoveel nuttiger als de wereld er echt iets aan heeft.” Ze studeerde Technische Innovatiewetenschappen. “Die studie ging erg in op de combinatie van technologie, mensen en maatschappij. Met de nadruk op technologie natuurlijk. Andere studies combineerden technologie ook wel met andere expertises, maar dat ging dan vaker richting bestuurlijke aspecten. Ik wilde meer weten over hoe je techniek kunt inzetten om de wereld mooier te maken.” Dat gedachtegoed nam ze mee in het Bluejay project. Daar vroegen de leden van de projectgroep bijvoorbeeld aan het publiek bij hun demonstraties hoe zij drones zouden gebruiken. En ze gingen in gesprek met verzorgingstehuizen. Zo haalden ze 500 ideeën op. 

Groot, harig en gedurfd doel

Die betekenis die technologie voor de wereld moet hebben, drijft haar ook in haar werk voor Lightyear. Hun BHAG (Big Hairy Audacious Goal) is om deze auto ook een rol te geven in ontwikkelingslanden. “Hoe mooi zou het zijn als we de mensen daar ook toegang tot eigen vervoer kunnen geven? Met elektrische auto’s die op termijn misschien wel helemaal geen laadpalen nodig hebben. Want mobiliteit vergroot je kansen om vooruit te komen.” Zover is het nog niet, maar de drive is er al wel. Want de weg naar een auto die ook dat mogelijk maakt, is lang. En hij ligt niet alleen vol met technische uitdagingen, maar ook met zaken waar misschien wel niemand rekening mee had gehouden toen dit avontuur begon. 

De eerste lichting Lightyears

Eind dit jaar hoopt het Lightyear team de productie van de eerste batch auto’s te starten. Dat worden er 946. Het is een knipoog naar een lichtjaar; de afstand die licht aflegt in een jaar tijd: 946 biljoen kilometer. Nog voor het einde van 2021 wil het team de eerste auto gemaakt hebben. “Dat model is vooral bedoeld om te laten zien dat het kan. Hij is voor de investeerders, want hij is veel te duur voor de consument.” Het volgende model moet onder een aanschafprijs van 50K uitkomen. Om dat te bereiken, moeten we voor volume gaan. Van 1000 auto’s naar 100.0000. Daarvoor moeten we een netwerk om ons heen gaan creëren. Van leveranciers en mensen en bedrijven die ons helpen.” De eerste stappen zijn daarin al gezet. Zo wordt bandenproducent Bridgestone, ook de hoofdsponsor van de Solar Challenge, onze partner. 

Technologie en psychologie

“Goede technologie betekent nog niet dat je een goed product hebt.” Aldus Tessie. De perceptie van mensen speelt een enorme rol. Je moet snappen hoe je zo’n auto in de markt zet, hoe mensen ernaar kijken.” Een voorbeeld: “Ooit stond een engineer heel bevlogen te vertellen over de techniek in de Lightyear, toen iemand hem vroeg of er wel bekerhouders in zitten.” Niet leuk voor die engineer, maar het geeft wel aan hoe mensen naar auto’s kijken. Ze zoeken referenties met vertrouwde concepten om nieuwe te begrijpen. Het is zoals Henry Ford ooit zei “Als ik mensen had gevraagd wat ze wilden, hadden ze gezegd: snellere paarden.”.”

Hokjes zijn er om uit te breken

Een ander voorbeeld komt uit de politiek. Tessie vertelt over hoe hun pogingen om subsidies te krijgen, vastliepen op regels die uitgaan van vertrouwde standaarden. “Er zijn subsidies voor laadpalen voor elektrische auto’s, maar als de lader op het dak ligt, zoals bij de Lightyear, kun je nergens aankloppen. Dus toen vroegen we subsidie aan voor de zonnepanelen op dat dak. Maar die krijg je dan weer alleen als de panelen op een dak van een gebouw liggen” Lobbyen om die systemen open te breken en een plek te creëren voor hun innovatie, is iets nieuws voor de Lightyear mensen. En het is ook niet bepaald makkelijk omdat het zo anders is dan de manier waarop het team intern en extern samenwerkt. “Hier in Eindhoven hebben we een fantastisch netwerk. Van bijvoorbeeld bedrijven, hoogleraren en professoren die echt voor ons klaarstaan. Maar in de politiek heb je net je netwerk opgebouwd en dan zijn er verkiezingen. Kun je opnieuw beginnen.” 

Daarom gaan we nu zelf naar Den Haag en zetten we de Lightyear bij de politiek voor de deur. De engineer die de auto op een trailer rondreed in Amerika, wil graag mee. Die bleef altijd bij de auto als ze stopten. Dan kreeg hij de leukste vragen en had hij de leukste gesprekken met voorbijgangers.” Die anekdote tekent de betrokkenheid die iedereen rondom dit bedrijf voelt. 

Samenwerken

Het team werkt intensief samen met een heel netwerk aan leveranciers, specialisten en sponsors. En met name in het begin konden ze rekenen op de professoren, hoogleraren, medestudenten en andere TU/e mensen die voor hen klaar stonden met raad en daad. Die hulp vond Tessie heel waardevol. “Het gaf ons de kans om iets te doen dat nog nooit gedaan was. Dat is en blijft toch iets heel bijzonders. Zeker als je ziet waar we nu staan.”

Over het belang van het fonds

Tessie is duidelijk over hoe belangrijk het fonds voor ze is geweest: “Ontzettend belangrijk. Ik heb het al vaker gezegd: bij projecten als Lightyear is vertrouwen alles. Het Fonds faciliteerde dat vertrouwen door ons te steunen. Dat geeft je de rust die je echt nodig hebt. Want met alles wat er op je afkomt, wil en kun je er niet te veel zorgen bij hebben. Die steun is een van de dingen die van de TU/e misschien wel de mooiste broedplek maken voor jonge, technische talenten. Als je een goed idee hebt, krijg je hier echt de ruimte.  

Steun ook de projecten van de helden van de toekomst. Doneer aan het Universiteitsfonds en laat uw naam vereeuwigen op een bijzonder kunstwerk.